Droga do natury

Zapalenie przyzębia (przyzębica, pot. paradontoza, łac. paradontosis) – jest to rodzaj parodontopatii^* charakteryzujący się zwiększoną ruchomością zębów, obniżeniem brzegu dziąsłowego, pogłębieniem wyrostka zębodołowego oraz krwawieniem dziąseł. Początkowo zapalenie przyzębia objawia się zapaleniem brzegów dziąseł (powstaje zaczerwienienie), dochodzi do krwawienia. Następnie pogłębienie kieszonek zębowych prowadzi do zwiększonej ruchomości zębów co skutkować może ich utratą.

Główną przyczyną zapalenia przyzębia jest infekcja bakteryjna tkanek przyzębia. Powstaje, gdy umiejscowione początkowo w obrębie płytki nazębnej bakterie przechodzą w głąb kieszeni dziąsłowych. Przeważnie dochodzi do tego z powodu niewłaściwej higieny jamy ustnej. Niestety zapalenie przyzębia z powodu swojej lokalizacji jest trudne do leczenia.

Leczenie miejscowe polega na podawaniu preparatów działających antybakteryjnie, ściągająco, regenerująco, przeciwzapalnie i przeciwkrwotocznie. Natomiast ogólnoustrojowo podaje się preparaty ziołowe zwiększające odporność organizmu. Czasami stosuje się również leki działające przeciwbólowo. W początkowym etapie zapalenia przyzębia dobre efekty przynosi usuwanie kamienia nazębnego i nitkowanie zębów.

*naukowa nazwa chorób przyzębia

SUROWCE ZIELARSKIE

liść (sok, Biostymina) – Aloes zwyczajny (Aloe vera), cebula (wyciąg glicerynowy) – Czosnek pospolity (Allium sativum), liść (olejek herbaciany) – Drzewo herbaciane (Melaleuca alternifolia), kwiat – Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum), kiełki nasion – Kukurydza zwyczajna (Zea mays), owoc – Liściokwiat garbnikowy (Emblica officinalis), żywica – Miodła indyjska (Azadirachta indica), kwiat (nalewka) – Nagietek lekarski (Calendula officinalis), liść (napar) – Orzech włoski (Juglans regia), kłącze (odwar, nalewka) – Pięciornik kurze ziele (Potentilla erecta), kłącze (odwar) – Rdest wężownik (Polygonum bistorta), ziele – Rotacznica purpurowa (Echinacea purpurea), liść (napar, nalewka) – Szałwia lekarska (Salvia officinalis), korzeń i ziele – Szczaw lancetowaty (Rumex hydrolapathum).

Właściwości lecznicze niektórych surowców

• owoc – Liściokwiat garbnikowy – wzmacnia zęby i kości, hamuje stany zapalne, ma właściwości antyseptyczne i krwawienia stosowany jest w indyjskich pastach do zębów.
• korzeń i ziele – Szczaw lancetowaty – polecany jest przy zapobieganiu wypadania zębów i chorób dziąseł.
• liść (olejek herbaciany) – Drzewo herbaciane – hamuje m.in. rozwój Streptococcus mutans – głównego patogenu odpowiedzialnego za rozwój próchnicy zębów
• ziele – Rdest wężownik – zewnętrznie stosuje się je do płukania jamy ustnej w krwawieniach z dziąseł, przyzębicy i pleśniawkach.

Działanie przeciwbólowe mają: ziele – Rotacznica purpurowa (Echinacea purpurea), liść (olejek melisowy) – Melisa lekarska (Melissa officinalis)

LEKI ZIOŁOWE

• Nalewka z kłącza pięciornika – 250 g rozdrobnionych kłączy pięciornika należy zalać 500 ml 40% alkoholu etylowego i odstawić na trzy tygodnie w ciemnym miejscu, od czasu do czasu mieszając. Po tym czasie nalewkę należy przecedzić przez sitko. Rozcieńczoną w kieliszku wody nalewkę (30-50 kropli) można stosować do pędzlowania dziąseł 2-3 razy dziennie. Natomiast do płukania jamy ustnej używa się 10 – 15 kropli na ¼ szklanki przegotowanej wody.
• Odwar z kłącza wężownika – 1 łyżkę kłącza wężownika (rozdrobnionego) należy zalać 1,5 szklanki letniej wody i pozostawić na godzinę do namoczenia. Następnie całość należy gotować przez 5 minut od momentu wrzenia na wolnym ogniu i pod przykryciem. Następnie całość należy odstawić na 15 minut i przecedzić przez sitko. Na zapalenie przyzębia odwar stosuje się 2-3 razy dziennie do płukania jamy ustnej.
• Nalewka z szałwii – 100 g najlepiej świeżych liści szałwii należy zalać 250 ml 50-70% etanolu. Następnie płyn należy odstawić na dwa tygodnie w ciemne miejsce od czasu do czasu mieszając. Po tym czasie nalewkę należy przecedzić, a z wystawionych liści wycisnąć płyn. Połączone wyciągi należy przechowywać w lodówce. Nalewkę używa się na zapalenie przyzębia po pół łyżeczki na 1/4 szklanki wody do płukania jamy ustnej 3 razy dziennie.
• Wyciąg glicerynowy z czosnku – do 100 ml gliceryny należy dodać 50 g drobno poszatkowanego czosnku. Następnie całość należy odstawić na tydzień czasu w zamkniętym słoiku. Po odcedzeniu wyciąg glicerynowy stosuje się do pędzlowania dziąseł.

MIESZANKI ZIOŁOWE

• Zioła na zapalenie przyzębia – należy zmieszać ze sobą po 50 g liści mięty pieprzowej i orzecha włoskiego oraz po 25 g kwiatów nagietka, ziela skrzypu, liści szałwii i ziela tymianku. Następnie 1 łyżeczkę mieszanki należy zalać pół szklanki gorącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 30 minut. Następnie po przecedzeniu zaleca się dodać do naparu wyciąg alkoholowy z propolisu i wymieszać obydwa składniki. Płynu można używać na zapalenie przyzębia na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest płukanie jamy ustnej 3 razy dziennie po kilka minut. Natomiast drugi sposób to okłady ze zwiniętej waty – namoczoną watę należy przykładać na chore dziąsła 3 razy dziennie po 5 – 10 minut.
• Zioła do płukania jamy ustnej – należy zmieszać ze sobą równe ilości rozdrobnionych kwiatów nagietka, kłącza rdestu wężownika i liści szałwii. Następnie łyżkę ziół należy zalać szklanką wrzącej wody i pozostawić pod przykryciem do zaparzenia na 15 minut. Następnie całość należy odstawić na 10 minut i przecedzić przez sitko. Naparem tym należy płukać jamę ustną 3 razy dziennie.

LITERATURA

1. Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniewski: Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
2. Aleksander (red.) Ożarowski: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. Państwowy Zakład wydawnictw Lekarskich. Warszawa 1983. ISBN: 83-200-0640-6.
3. https://www.drogadonatury.pl/encyklopedia_ziol/szalwia-lekarska-salvia-officinalis/