Wszawica (pediculosis)
Wszawica (pediculosis) – choroba wywołana przez owady należące do podrzędu wszy z rodziny Pediculidae lub Pthiridae. Zakażenie ludzi powoduje głównie wesz ludzka i odzieżowa. Wszawicę wywołuje również wesz łonowa należąca do rodziny Pthiridae. Ze względu na gatunek powodujący zakażenie wyróżniamy kolejno: wszawicę głowową, odzieżową i łonową. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z owłosioną częścią skóry, używanie wspólnych narzędzi do pielęgnacji włosów, nakryć lub ubrań. Przyczyną zakażenia może być również kontakt z osobą zarażoną lub złe warunki bytowe. Natomiast do zakażenia wszą łonową dochodzi poprzez kontakt płciowy lub noszenie tej samej odzieży.
Wszawica powstaje, gdy wesz złoży jaja (gnidy) przytwierdzając je do nasady włosów lub do ubrań. W zależności od gatunku wszy pojawia się wtedy silny świąd owłosionej lub niewłosionej skóry. Ponad pojawiać się na niej mogą grudki oraz tzw. przeczosy (ubytki w skórze).
Fitoterapia polega na działaniu biobójczymi lub odstraszającym na wszy.
SUROWCE ZIELARSKIE
owoc (olejek anyżowy, nalewka, pasta) – Biedrzeniec anyż, ziele (napar, nalewka) – Bylica piołun (Artemisia absinthium), owoc – Koper włoski (Foeniculum vulgare), ziele (wyciąg etanolowo-octowy) – Ostróżka polna (Delphinium consolida). ziele (olejek po rozcienczeniu) Tymianek właściwy, Macierzanka tymianek (Thymus vulgaris), kwiat (odwar) – Wrotycz maruna, Złocień maruna (Tanacetum parthenium).
LEKI ZIOŁOWE
- Napar z kwiatów wrotyczu – należy zmieszać ze sobą 1 łyżkę kwiatów wrotyczu i pół łyżki ziela tymianku (można użyć ziela piołunu). Następnie zioła należy zalać 1 szklanką wrzącej wody i ogrzewać pod przykryciem do momentu wrzenia. Wtedy należy wyłączyć gaz, a następnie napar odstawić na 15 min po czym przecedzić go. Zastosowaniem jest wszawica skóry głowy i okolic intymnych. Na wszawicę skóry głowy należy zwilżyć włosy płynem i zawinąć je na 2 godziny ręcznikiem lub chustą. Następnie głowę należy umyć, a włosy wyczesać. Natomiast na kolejny dzień włosy należy umyć ciepłym octem i wyczesać gnidy. Ten sam zabieg należy powtórzyć po tygodniu czasu. Odwar w postaci okładów ma również zastosowanie na świerzb.
- Nalewka piołunowa – 50 g ziela bylicy piołunu należy zalać 100 g 60-70 % alkoholu etylowego. Następnie zioła należy macerować w ciemnym miejscu przez 2 tygodnie od czasu do czasu mieszając. Wtedy całość należy przecedzić i namoczyć nim pasek waty długi na tyle, aby owinąć nim głowę. Następnie watę należy owinąć na głowie ręcznikiem i pozostawić na 2 godziny. Wtedy należy włosy umyć i wyczesać gęstym grzebieniem. Kolejnego dnia włosy należy zmyć roztworem octu z ciepłą wodą, a gnidy wyczesać. Podobnie postępuje się w przypadku wszawicy łonowej. Powyższe zabiegi należy powtórzyć po tygodniu czasu.
- Wyciąg spirytusowo-octowy z ziela ostróżki polnej – 50 g rozdrobnionego ziela ostróżki polnej z kwiatami należy zalać 250 ml 60-70 % alkoholu etylowego i 2 łyżeczkami octu. Następnie całość należy odstawić na tydzień czasu w ciemnym miejscu od czasu do czasu mieszając. Po tym czasie nalewkę należy przecedzić przez sitko. Stosowanie jest podobne jak w przypadku nalewki piołunowej. Zastosowanim jest wszawica głowy i innych miejsc owłosionych.
MIESZANKI ZIOŁOWE
- Zioła przeciw wszawicy i świerzbowi – należy zmieszać ze sobą 50 g liści bluszczu oraz po 25 g liści orzecha włoskiego, ziela piołunu i kwiatów wrotyczu. Następnie 4 łyżki mieszanki należy zalać 4 szklankami wody i ogrzewać pod przykryciem do momentu wrzenia. Następnie napar należy przecedzić i umyć nim głowę, po czym włosy zawinąć ręcznikiem na pół godziny. Po tym czasie włosy należy wyczesać i spłukać wodą z octem. Czynność tą należy powtórzyć kilkukrotnie. Napar można również stosować w grzybicy i łupieżu skóry głowy oraz w świerzbie.
- Nalewka wrotyczowo-piołunowa (jak Artemisol) – po 50 g zmielonego ziela piołunu i kwiatów wrotyczu należy zalać 375 ml 60-70% alkoholu etylowego. Następnie zioła należy macerować w ciemnym miejscu przez 2 tygodnie od czasu do czasu mieszając. Po przecedzeniu nalewką należy namoczyć pasek waty długi na tyle, aby owinąć nim głowę. Następnie watę należy owinąć na głowie ręcznikiem i pozostawić na 2 godziny. W następnej kolejności należy postępować podobnie jak w przypadku stosowania nalewki piołunowej (patrz wyżej).
LITERATURA
- https://www.drogadonatury.pl/encyklopedia-ziol/
- Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniewski: Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
- Aleksander (red.) Ożarowski: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. Państwowy Zakład wydawnictw Lekarskich. Warszawa 1983. ISBN: 83-200-0640-6.
- Waleria Olechnowicz-Stępień, Eliza Lamer-Zarawska: Rośliny lecznicze stosowane u dzieci. Wyd. III poprawione i uzupełnione. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1992, s. 261. ISBN 83-200-1594-4