Muszkatołowiec korzenny (Myristica fragrans)
Muszkatołowiec korzenny, syn. Gałka muszkatołowa (Myristica fragrans) – to dwupienne drzewo z rodziny Muszkatołowcowatych (Myristicaceae), pochodzące z wysp Moluckich. Muszkatołowiec korzenny uprawiany jest na Jawie, Sumatrze, w Cejlonie, w Indiach i Pakistanie.
Surowcem zielarskim są nasiona (Semen Myristacae), które zbiera się jedynie w postaci dojrzałej. Właściwości lecznicze wykazuje również korzeń muszkatołowca korzennego.
SKŁADNIKI AKTYWNE
W gałce muszkatołowej występuję olejek eteryczny, który zawiera m.in. sabinen, 4-terpineol, α- i β-pinen, β-felandren, β-myrcen, γ-terpinen, azaron i kamfen). Ponadto gałka muszkatołowa zawiera elemycynę, kwas tetradekanowy, mirystycynę, metoksyeugenol, dehydrodiizoeugenol, malabarikon B i malabarikon C. Wykazano też obecność 3′,4′,7-trihydroksyflawonu. Natomiast korzeń muszkatołowca zawiera m.in. lignany.
DZIAŁANIE
Muszkatołowiec korzenny wykazuje działanie przeciwskurczowe, przeciwwymiotne, pobudzające apetyt, przeciwzapalne, antyoksydacyjne, przeciw wzdęciom, przeciw napotne, antybakteryjne (również wspomaga antybiotykoterapię) i moczopędne. Ponadto obniża wchłanianie cukrów do krwiobiegu i wspomagające trawienie. Natomiast korzeń muszkatołowca wykazuje działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne i antynowotworowe.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Nasiona muszkatołowca, oprócz zastosowania jako przyprawa, używane są w leczeniu zaburzeń trawienia. Zwiększają wchłanianie w jelicie cienkim, a dodane do maślanki przeciwdziałają biegunce i nadmiernej fermentacji. Stosuje się je w celu poprawy trawienia, braku apetytu, przy kolce, wzdęciach i nudnościach, a poza tym wykazują działanie uspokajające. Wykazano również, że gałka muszkatołowa obniża poposiłkową glikemię poprzez hamowanie aktywności enzymu α-glukozydazy w jelitach. Za to działanie odpowiedzialne są dehydrodiizoeugenol, malabarikon B i malabarikon C, które najlepiej rozpuszczalne są w metanolu i etanolu. Związki te odpowiadają również za działanie antyoksydacyjne gałki muszkatołowej.
W osobnym badaniu wykazano, że gałka muszkatołowa i zawarty w niej olejek eteryczny blokują działanie pompy błonowej obecnej w szczepach Staphylococcus aureus opornych na metycylinę (MRSA). Wśród związków odpowiedzialnych za to działanie zidentyfikowano przede wszystkim elemycynę, mirystycynę, metoksyeugenol i azaron. Ma to szczególne znaczenie we wspomaganiu antybiotykoterapii wobec tego szczepu. Inna grupa naukowców wykazała właściwości antybakteryjne 3′,4′,7-trihydroksyflawonu wobec wielu szczepów bakterii gram-ujemnych, w tym opornych na antybiotyki. Wartości MIC mieściły się w zakresie od 4 do 128 μg/ml, przy czym najniższą wartość odnotowano dla szczepu Providencia stuartii. Działanie tego flawonolu opiera się również na inhibicji pompy wyrzutu leku (efflux pump) co świadczy możliwości jego włączenia do antybiotykoterapii. W niedawnym badaniu stwierdzono właściwości antynowotworowe wobec komórek raka piersi (linia MCF-7) lignanów zawartych w ekstrakcie heksanowym z korzenia gałki. Wartość IC50 badanych związków wyniosła 51,95 µM.
PRZECIWWSKAZANIA
Nie zaleca się jej w biegunkach spowodowanej stanami zapalnymi. Większe dawki (> 7,5 g) mogą wywoływać skurcze. Gałka muszkatołowa nie jest zalecana u kobiet w ciąży.
STOSOWANIE
Gałka muszkatołowa może być stosowana w postaci nalewek lub w mieszankach z innymi ziołami (w formie sproszkowanej). Można również przygotować odwar w połączeniu z innymi ziołami.
LITERATURA
I. Władysław Walewski: Towaroznawstwo zielarskie. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich. Warszawa 1985. ISBN: 83-200-0968-5.
II. Penelope Ody, tłum. Małgorzata Garbarczyk: Uzdrawiająca moc ziół. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2008. ISBN: 978-83-7073-644-6.
III. Li CW, Chu YC, Huang CY, Fu SL, Chen JJ. Evaluation of Antioxidant and Anti-α-glucosidase Activities of Various Solvent Extracts and Major Bioactive Components from the Seeds of Myristica fragrans. Molecules. 2020;25(21):5198. Published 2020 Nov 8. doi:10.3390/molecules25215198
IV. Ginting B, Saidi N, Murniana, Mustanir, Maulidna, Simanjuntak P. Lignan compound isolated from n-Hexane extract myristica fragrans Houtt root as antioxidant and antitumor activities against MCF-7 cell lines data. Data Brief. 2020;31:105997. Published 2020 Jul 5. doi:10.1016/j.dib.2020.105997
V. Oo T, Saiboonjan B, Srijampa S, et al. Inhibition of Bacterial Efflux Pumps by Crude Extracts and Essential Oil from Myristica fragrans Houtt. (Nutmeg) Seeds against Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus. Molecules. 2021;26(15):4662. Published 2021 Jul 31. doi:10.3390/molecules26154662.
VI. Dzotam JK, Simo IK, Bitchagno G, et al. In vitro antibacterial and antibiotic modifying activity of crude extract, fractions and 3′,4′,7-trihydroxyflavone from Myristica fragrans Houtt against MDR Gram-negative enteric bacteria. BMC Complement Altern Med. 2018;18(1):15. Published 2018 Jan 15. doi:10.1186/s12906-018-2084-1.
VII. Źródło ryciny: Vinayaraj – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=76032300