Kukurydza zwyczajna (Zea mays)
Kukurydza zwyczajna (Zea mays) – światłolubna roślina należąca do rodziny Wiechlinowatych (Poaceae), występująca w Ameryce Środkowej i uprawiana głównie w strefie klimatu umiarkowanego i podzwrotnikowego. Kukurydza zwyczajna osiąga 2,5 metra wysokości (więcej w krajach o klimacie tropikalnym). Tworzy łodygę specyficzną dla traw – źdźbło. Natomiast jej długie liście, rozmieszczone skrętolegle z szeroką blaszką, z wierzchu są omszone. Ponadto, kwiatostan męski w postaci wiechy złożonej jest obecny na szczycie źdźbła. Natomiast, kwiatostany żeńskie obecne są na przekształconych pędach bocznych u szczytu kolb i okryte są pochwami liściowymi. Owoc stanowi obecny na kolbie ziarniak, który może mieć kolor od białego, żółtego do nawet ciemnofioletowego.
Surowcem zielarskim jest znamię kukurydzy wraz ze słupkiem (Stigma Maydis) – ma ono postać długich jedwabistych nitek, które w czasie kwitnienia wydostają się na zewnątrz kolby.
SKŁADNIKI AKTYWNE
Znamię kukurydzy zawiera olejek eteryczny (0,1-0,2%), saponiny (do 3%), garbniki pirokatechinowe (do 4,15%), żywice (ok. 2,3%), węglowodany redukujące (4,15%), alantoinę. Poza tym zawiera glikozyd gorczycowy, fitosterole (β-sytosterol), witaminę K i sole mineralne (ok. 6,4%, w tym krzemionkę).
DZIAŁANIE
Kukurydza zwyczajna wykazuje działanie moczopędne, przeciwzapalne na drogi moczowe, lekko żółciopędne, a także działanie przeciwcukrzycowe.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Znamiona kukurydzy zwyczajnej ze względu na działanie moczopędnie i przeciwzapalne stosowane są w stanach zapalnych dróg moczowych i pęcherza moczowego oraz w problemach z gruczołem krokowym, dzięki zawartości krzemionki i alantoiny (zapalenie miedniczek nerkowych i pęcherza, obrzęki naczyniowe, kamica moczanowa i fosforanowa, albuminuria, skaza moczanowa). Są użyteczne u dzieci z podrażnionym pęcherzem moczowym (przy nocnym moczeniu). Ponadto, stosowane są jako środek żółciopędny (pomagają w odprowadzaniu żółci do dwunastnicy poprzez zwiększenie jej lepkości oraz zmniejszenie jej ciężaru właściwego i zawartości bilirubiny) i obniżający poziom cukru we krwi oraz obniżający ciśnienie krwi. Stosuje się je przy kamicy żółciowej, zapaleniu wątroby, w początkowym stadium cukrzycy oraz w leczeniu otyłości. Znamiona kukurydzy podwyższają poziom protrombiny i witaminy K3, przez co nieznacznie wpływają na krzepliwość krwi. Medycyna ludowa podaje również zastosowanie ich w regulacji miesiączkowania i zwiększeniu popędu płciowego ze względu na zawartość fitohormonów.
Jest składnikiem mieszanki przeciwcukrzycowej zawierającej: ziele rutwicy lekarskiej, korzeń łopianu, kłącze perzu, liść borówki czernicy, liść orzecha włoskiego i liść szałwii.
PRZECIWWSKAZANIA
Nie stwierdzono.
STOSOWANIE
Odwar ze znamion kukurydzy (Decoctum Stigma Maydis) – 2-3 łyżki znamion na 2-2,5 szklanki wody należy gotować przez 3 minuty pod przykryciem, następnie odstawić na 15 minut i przecedzić. Odwar pijemy 1-4 razy dziennie po ½-2/3 szklanki między posiłkami jako środek żółciopędny i moczopędny.
Mieszanka zalecana przy kamicy moczanowej – 30 g słupków kukurydzy, 30 g jaskółczego ziela, 30 g złotej rózgi, 20 g nasion ostropestu plamistego i 20 g kory berberysu należy zmieszać ze sobą. Następnie 1 łyżkę mieszanki gotujemy w garnku z 1 szklanką wody. Odwar stosujemy 3 razy dziennie.
LITERATURA
I. Penelope Ody, tłum. Małgorzata Garbarczyk: Uzdrawiająca moc ziół. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2008. ISBN: 978-83-7073-644-6
II. Edyta Überhuber, Jan Schulz: Leki z Bożej apteki, Chrześcijański Instytut Wydawniczy „Znaki Czasu” , Warszawa 2007. ISBN: 978-83-7295-093-2
III. Aleksander (red.) Ożarowski: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. Państwowy Zakład wydawnictw Lekarskich. Warszawa 1983. ISBN: 83-200-0640-6.
IV. Źródło ryciny: Kilom691 – Original book source: Prof. Dr. Otto Wilhelm Thomé Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz1885, Gera, GermanySource: www.biolib.de, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2120942