Imbir lekarski (Zingiber officinale)
Imbir lekarski (Zingiber officinale) – wieloletnia roślina tropikalna należąca do rodziny imbirowatych (Zingiberaceae), a pochodząca z cieplejszych rejonów Azji (Chiny, Japonia i Indie), gdzie również jest gatunkiem uprawowym. Poza tym obecnie jest uprawiany w Ameryce Południowej, Afryce i na Bliskim Wschodzie . Z Chin do Europy dotarł po raz pierwszy w średniowieczu. Wyrastające z kłącza proste pędy płonne osiągają wysokość do 120 cm. Wyrastają z nich szerokie na 2-3 cm długie liście z blaszką zwężającą się ku końcowi. Natomiast, bezlistne pędy kwiatowe są krótsze (mają około 30 cm wysokości). Na ich szczycie obecne są kłosowate kwiatostany z żółtymi kwiatami (jeden z listków okwiatu jest różowy), jednakże rzadko pojawiają się w warunkach pokojowych.
Surowcem zielarskim jest kłącze imbiru, przy czym dużą wartość leczniczą ma również jego kora zawierająca sporą ilość olejku eterycznego, gdzie jest on wytwarzany i magazynowany.
SKŁADNIKI AKTYWNE
Kłącze imbiru lekarskiego zawiera olejek eteryczny (α-zingiberen, ar-kurkumen, β-bisabolen, β-seskwifelandren, α-farnesen oraz zingiberol, cis i trans-β-eudesmol, α i β-felandren i terpinolen, trans-β-seskwifelandrol, limonen, α-pinen, linalol, borneol, 1,8-cineol, geraniol i kamfen), żywice (oleoresina zawierająca gingerole, shoagole i zingeron), lipidy, proteiny, węglowodany, błonnik, witaminy (witamina C) i minerały
DZIAŁANIE
Imbir lekarski wykazuje działanie przeciwwymiotne, przeciwskurczowe, pobudzające krążenie, przeciwzapalne, immunomodulacyjne, przeciwwirusowe i antybakteryjne. Ponadto, działa napotnie, przeciwwzdęciowo, wykrztuśnie, rozszerzająco na naczynia obwodowe i miejscowo drażniąco na skórę.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Ponieważ kłącze imbiru lekarskiego wykazuje działanie przeciwwymiotne stosuje się je w łagodzeniu nudności u kobiet w ciąży i w chorobie lokomocyjnej. Natomiast jego właściwości rozgrzewające wykorzystuje się w leczeniu objawów przeziębienia. Ponadto, wspomaga układ odpornościowy, a ze względu na działanie hamujące syntezę prostaglandyn (cyklooksygenazy I i II i 5-lipo-oksygenazy) ma zastosowanie w stanach zapalnych i nieżytowych układu pokarmowego (schorzenia żołądka, wzdęcia i problemy z trawieniem). Polecany jest również na bóle stawów i pomocniczo w leczeniu cukrzycy (efekt hipoglikemiczny). Natomiast starta kora świeżego imbiru wykazuje działanie moczopędne.
Ważne jest również zastosowanie imbiru w terapii antynowotworowej, gdyż ekstrakt z imbiru wykazuje działanie apoptotyczne na komórki nowotworowe. Ponadto, hamuje proliferację i wzmaga ich podatność na chemioterapeutyki, przy czym największy efekt wykazują ekstrakty wodno-etanolowe.
PRZECIWWSKAZANIA
Nie zaleca się w chorobach wewnętrznych z przebiegiem stanu zapalnego.
STOSOWANIE
Tynktura imbirowa – 1 część kłącza imbiru jak najbardziej rozdrabniamy, zalewamy 5 częściami 40% etanolu i odstawiamy do ciemnego miejsca na 10 dni, następnie odcedzamy. Tynkturę pijemy 3-4 razy dziennie (maksymalnie 5 razy) po 1 łyżeczce z dodatkiem niewielkiej ilości wody lub herbaty, przed jedzeniem.
Odwar – 1 łyżkę rozdrobnionego kłącza należy zalać 300ml wrzącej wody i zostawić pod przykryciem na 20 minut do zaparzenia. Odwar pijemy po pół szklanki 3-4 razy dziennie.
LITERATURA
I. Lidia Wincek: Roślinne terapie antynowotworowe w praktyce terapeutycznej. Vital, Białystok 2017. ISBN: 978-83-65404-64-0
II. Rudi Beiser, tłum. Wojciech Zahaczewski: Ziołowe szczęście. Wyd. Bellona. Warszawa 2015. ISBN 978-83-11-14422-4
III. Penelope Ody, tłum. Małgorzata Garbarczyk: Uzdrawiająca moc ziół. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2008. ISBN: 978-83-7073-644-6
IV. https://www.rxlist.com/ginger/supplements.htm
V. Gaurav Kumar et al. A Review on Pharmacological and Phytochemical Properties ofZingiber officinale Roscoe (Zingiberaceae). Journal of Pharmacy Research 2011,4(9),2963-2966.
VI. Źródło fotografii: Dalgial – Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8681881