Dzięgiel chiński (Angelica sinensis)
Dzięgiel chiński (Angelica sinensis, chiń. Danggui) – to dwuletnia roślina należąca do rodziny selerowatych (Apiaceae), występująca na terenie Chin. W pierwszym roku od posadzenia pojawia się okazała rozeta przyziemnych liści, a w drugim powstają bruzdowate łodygi, o charakterystycznym kształcie dla gatunków z tego rodzaju. Dzięgiel chiński rośnie na wysokość dochodzącą do 1,5 metra. Natomiast, okres kwitnienia przypada od maja do lipca.
Surowcem zielarskim jest korzeń dzięgla chińskiego.
SKŁADNIKI AKTYWNE
W zawartym w jego korzeniu olejku eterycznym obecne są głównie ftalidy (Z-ligustylid, E-ligustylid, butyloftalid i senkyunolid A). Ponadto, zawiera on kwasy organiczne (kwas ferulowy) i ich estry (ferulan koniferylu), fitosterole, polisacharydy. Dzięgiel chiński jest również bogatym źródłem kwasu foliowego i witaminy B12 oraz aminokwasów.
DZIAŁANIE
Przeciwbakteryjne, poprawiające krążenie, obniżające poziom cholesterolu i lipidów we krwi, przeciwbólowe, przeciwzapalne, wzmacniające wątrobę, uspokajające, pobudzające czynność macicy. Ponadto, Dzięgiel chiński wykazuje działanie antynowotworowe, neuroprotekcyjne, hepatoprotekcyjne (ochronne na komórki wątroby), ochronne na nerki i antyoksydacyjne.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE
Korzeń dzięgla chińskiego poprawia krążenie krwi i pomaga w zatorach żylnych, w wyniku rozluźnienia ich mięśni gładkich. Za tą aktywność odpowiedzialny jest Z-lingustylid, który przenika również przez barierę krew-mózg, gdzie przeciwdziała uszkodzeniu mózgu z powodu niedokrwienia. Związek ten działa również przeciwbólowo i rozluźnia mięśnie gładkie w układzie pokarmowym, oddechowym. Uważa się, że wierzchołek korzenia wykazuje najsilniejsze działanie usprawniające przepływ krwi, natomiast jego nasada najsilniej przyśpiesza produkcję czerwonych krwinek (wpływ na poziom erytropoetyny). Ze względu na zawartość kwasu ferulowego wykazuje on działanie obniżające poziom lipidów i antybakteryjne oraz stosować go można w leczeniu choroby Alzheimera. Ponadto, ekstrakt z dzięgla chińskiego wykazuje właściwości antynowotworowe wobec guza mózgu – hamuje jego wzrost i indukuje apoptozę. Hamuje on również wzrost gwiaździaka mózgu, a ftalidy działają cytotoksycznie wobec komórek białaczki i raka okrężnicy.
Natomiast, Z-lingustylid odpowiada za hamowanie stresu oksydacyjnego związanego z gromadzeniem się reaktywnych form tlenu i za działanie neuroochronne. Zalecany jest jako środek łagodzący w dolegliwościach kobiecych (zaburzenia miesiączkowania). Ponadto, wykazuje właściwości przeczyszczające i zaleca się jego stosowanie w leczeniu zaparć u osób starszych.
PRZECIWWSKAZANIA
Nie jest zalecany u kobiet w okresie ciąży oraz w trakcie biegunki. Ponadto, należy unikać opalania się po zażyciu preparatów z dzięgla chińskiego, ponieważ wykazuje on działanie fotouczulające. Może on zwiększać aktywność warfaryny (leku przeciwzakrzepowego).
STOSOWANIE
Wiele z głównych składników aktywnych korzenia dzięgla chińskiego (ftalidy) jest lipofilnych, dlatego najlepiej jest go stosować w formie nalewki. Jednakże napar lub odwar skutecznie obniża poziom triglicerydów oraz zmniejsza gromadzenie się tłuszczu w adipocytach (główny rodzaj komórek występujących w tkance tłuszczowej). Dostępne są również preparaty sporządzone ze sproszkowanego korzenia.
LITERATURA
I. Penelope Ody, tłum. Małgorzata Garbarczyk: Uzdrawiająca moc ziół. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2008. ISBN: 978-83-7073-644-6
II. Wen-Wan Chao and Bi-Fong Lin: Bioactivities of major constituents isolated fromAngelica sinensis (Danggui). Chao and Lin Chinese Medicine 2011, 6:29 link: http://www.cmjournal.org/content/6/1/29
III. European Medicines Agency: Assessment report on Angelica sinensis (Oliv.) Diels, radix. 2013, Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC). URL
IV. https://www.jiaogulan.pl/dong-quai/
V. Źródło fotografii: https://alchetron.com/Angelica-sinensis