Zapalenie Sutka (mastitis)
Zapalenie sutka (mastitis) – stan zapalny tkanek gruczołu mlekowego (brodawki sutkowej lub gruczołów sutkowych). Jego częstą przyczyną jest niedostateczne opróżnianie piersi z pokarmu lub zakażenie bakteryjne w wyniku pęknięcia sutka (np. gronkowcem złocistym). Rzadziej przyczyną zapalenia sutka jest jego guz. Występować może ból, obrzmienie i przez to niechęć do karmienia piersią. W przypadku stanu ropnego istnieje konieczność przerwania karmienia.
Zioła dostarczają surowców zmniejszających stany zapalne sutków. Stosuje się je zewnętrznie w formie wyciągów wodnych do przymoczek i okładów oraz pod postacią maści i wyciągów olejowych.
SUROWCE ZIELARSKIE
liść świeży (wyciąg glicerynowy) – Aloes drzewiasty (Aloe arborescens), liść świeży (wyciąg glicerynowy) – Aloes zwyczajny (Aloe vera), liść (odwar) – Babka lancetowata (Plantago lanceolata), ziele (odwar) – Bukwica lekarska (Stachys officinalis), pączki – Brzoza brodawkowata (Betula pendula), kwiat (olej) – Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum), nasiona (odwar) – Kozieradka pospolita (Trigonella foenum-graecum), kwiat (napar) – Krwawnik pospolity (Achillea millefolium),* skórka owocu – Mandarynka (Citrus reticulata), korzeń – Marchew siewna (Daucus carota), kwiat (olej) – Nagietek lekarski (Calendula officinalis), ziele – Nostrzyk lekarski (Melilotus officinalis), liść (napar) – Orzech włoski (Juglans regia), kwiat (napar) – Rumianek pospolity (Matricaria recutita), ziele (odwar) – Skrzyp polny (Equisetum arvense), liść (napar) – Szałwia lekarska (Salvia officinalis), pączki (odwar) – Topola czarna (Populus nigra)
*stosowany jest również w pęknięciu sutka
LEKI ZIOŁOWE
- Wyciąg glicerynowy z liści aloesu – 100 g umytych, osuszonych liści aloesu z usuniętymi brzeżnymi kolcami należy pokroić na kilkucentymetrowe kawałki i zalać 100 ml wody. Następnie całość należy zmiksować i dodać 150 ml gliceryny oraz niewielką ilość soku cytrynowego po czym ponownie zmiksować. Całość należy pozostawić na 24 godziny w lodówce, a następnie oddzielić miazgę na gęstym sitku, a płyn przelać do ciemnej butelki, którą należy przechowywać w lodówce. Wyciąg należy stosować w formie okładów na zapalenie sutka.
- Wyciąg olejowy z kwiatów nagietka – pół garści świeżo zebranych kwiatów nagietka należy zalać w niewielkim naczyniu olejem roślinnym (np. lnianym) w taki sposób, aby były nim pokryte. Następnie należy je przez 2-3 dni ogrzewać na parze przez godzinę czasu do momentu aż kwiaty staną się kruche, a olej nabierze żółtopomarańczowej barwy. Wtedy olej można przecedzić, a z kwiatów wycisnąć olej łącząc go z pierwszą częścią. Następnie należy go przelać do niewielkiej ciemnej butelki tak żeby nie pozostało w nim za wiele pustego miejsca. Butelkę należy trzymać w lodówce. Olej nagietkowy należy stosować zewnętrznie na skórę i błony śluzowe jako lek przeciwzapalny i gojący na zapalenie sutka.
- Olej z kwiatów dziurawca – 25 g świeżych kwiatów dziurawca należy zalać łyżeczką wódki i zalać 100 g oleju roślinnego (np. lnianego). Następnie należy go ogrzewać na parze po 2 godziny dziennie, często mieszając do momentu, gdy kwiaty staną się kruche, a płyn nabierze czerwonej barwy (może to nastąpić dopiero po kilku dniach). Gdy to nastąpi płyn należy przecedzić przez płótno lub sitko, kwiaty wyciskając, a połączone oleje należy zlać do małej butelki. Olej z kwiatów dziurawca należy przechowywać w lodówce. Stosuje się go bezpośrednio na skórę lub w formie okładów na zapalenie sutka. Ma on również właściwości antybakteryjne.
- Odwar z pączków topoli – 1 łyżkę rozdrobnionych pączków topoli należy zalać szklanką ciepłej wody i gotować pod przykryciem na małym ogniu przez 2-3 minuty. Następnie odwar należy odstawić na 15 minut i przecedzić przez sitko. Należy go stosować zewnętrznie do okładów, kompresów i przemywań na zmienioną chorobowo skórę.
MIESZANKI ZIOŁOWE
- Zioła do okładów na skórę – należy zmieszać ze sobą po 20 g liści szałwii, liści babki lancetowatej, rozdrobnionych korzeni omanu i kwiatów rumianku. Następnie łyżkę mieszanki zalać dwiema szklankami ciepłej wody i gotować pod przykryciem przez 5 minut. Po tym czasie odwar należy odstawić na 10 minut i przecedzić. Stosuje się go zewnętrznie na skórę w formie okładów.
- Mieszanka do kąpieli leczniczej nr 1 – należy zmieszać ze sobą 50 g kwiatów lipy, 30 g pociętego kłącza tataraku oraz po 20 g ziela krwawnika (lub kwiatów wrzosu) i kwiatów lawendy. Zioła zalać 2 litrami wrzącej wody i zaparzyć pod przykryciem przez 30 minut. Następnie odwar należy przecedzić i wlać do wanny. Pozostałe zioła można umieścić w lnianym woreczku i po związaniu zanurzyć w wannie. Woda powinna mieć temp. 37-38°C, a czas kąpieli powinien wynosić 15-25 minut. Porcja ziół wystarcza na kąpiel w której wanna jest wypełniona wodą do 1/3 jej wysokości. Ma ona właściwości regenerujące skórę, zwiększające jej elastyczność, usprawnia jej transpirację i oraz działa przeciwskurczowo.
- Mieszanka do kąpieli leczniczej nr 2 – należy zmieszać ze sobą 75 g liści babki lancetowatej, ziela lnicy pospolitej i 50 g ziela nostrzyka. Zioła zalać 5 litrami wody i powoli ogrzewać do wrzenia. Następnie napar należy należy odstawić na kilka minut, przecedzić go wyciskając pozostałe zioła i wlać do wanny. Woda powinna mieć temp. 37-38°C, natomiast czas kąpieli powinien wynosić 15-20 minut. Porcja ziół wystarcza na kąpiel w której wanna jest wypełniona wodą do 1/3 jej wysokości. Ma ona właściwości regenerujące skórę, przeciwzapalne i lekko bakteriobójcze.
LITERATURA
- https://www.drogadonatury.pl/encyklopedia-ziol/
- Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniewski: Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
- Aleksander (red.) Ożarowski: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. Państwowy Zakład wydawnictw Lekarskich. Warszawa 1983. ISBN: 83-200-0640-6